Τramp & liner
Τramp & liner η διάκριση της ναυτιλιακής αγοράς γίνεται με κριτήριο τον τύπο της μεταφορικής υπηρεσίας των πλοίων. Με βάση το κριτήριο αυτό η παγκόσμια ναυτιλία διακρίνεται στην αγορά των πλοίων tramp και στην αγορά των πλοίων liner.Τα πλοία που δεν εκτελούν προγραμματισμένο τακτικό δρομολόγιο αλλά υπόκεινται στις εκάστοτε συνθήκες της αγοράς προς απασχόληση των πλοίων, δηλαδή δεν έχουν προκαθορισμένα λιμάνια φόρτωσης και εκφόρτωσης, προσαρμόζονται στις ανάγκες και τις ευκαιρίες ζήτησης χωρητικότητας. Τα πλοία που ανήκουν στην ελεύθερη αγορά δεν έχουν συγκεκριμένη κατασκευή εκτελούν κυρίως μεταφορές χύδην φορτίων μεταξύ δύο λιμένων η περισσοτέρων.
Η απασχόληση
αυτών παρουσιάζει διαφορές στα λιμάνια φορτοεκφορτώσεως και στον τύπο του φορτίου. Το συμβόλαιο που κλείνεται ανάμεσα στον μεταφορέα και στον ναυλωτή ονομάζεται ναυλοσύμφωνο. Οι όροι με τους οποίους κλείνεται μια συμφωνία καθορίζεται από τα συμβαλλόμενα μέρη (μεταφορέα – ναυλωτή). Αφού συμφωνήσουν την ποσότητα την ποιότητα αλλά και τα έξοδα φορτοεκφορτώσεως όπως και τα λειτουργικά έξοδα του πλοίου, καθορίζεται ο ναύλος. Υπάρχουν διάφοροι τύποι ναύλωσης οι οποίοι καθορίζουν τη μορφή απασχόλησης του πλοίου. Αυτοί είναι:
– Ναύλωση Πλοίου για ένα ή περισσότερα ταξίδια (Voyage Charter)
– Χρονοναύλωση (Time Charter)
– Μίσθωση Γυμνού Πλοίου (Bare Boat Charter)
– Το συμβόλαιο εργολαβικής μεταφοράς φορτίων (Contract of Affreightment ).